Covid-19 bestrijding op de werkvloer

Op dit moment is er in Nederland een heftige discussie gaande of werkgevers straks hun werknemers mogen eisen de coronapas te tonen. De vakbonden zijn fel tegen. De FNV wil dat in de tijdelijke coronawet wordt opgenomen dat het vragen naar test- en vaccina­tie­bewijzen van werknemers door werkgevers strafbaar is.

Ik dacht dat de vakbonden voor veiligheid op de werkvloer stonden

Maar kennelijk gaan sommige doorgeslagen principes verder dan het gezond verstand. In mijn visie is een werkgever verplicht om een veilige werkomgeving te verschaffen. Een werkomgeving waar collega's een levensgevaarlijk virus verspreiden is niet veilig. Een werkgever die geen moeite doet om zulke ziekte verspreiders van de werkvloer te weren schiet tekort in zijn zorgplicht. Nu willen de vakbonden wettelijk vastleggen dat werk­ge­vers onzorgvuldig moeten zijn. Het moet niet veel gekker worden. Ik heb om deze reden mijn lidmaatschap van de FNV opgezegd. Ik wens niet geassocieerd te worden met zo'n destructief standpunt.

Het heeft er wel alle schijn van dat een wetswijziging nodig is om de coronapas voor toegang tot op de werkvloer mogelijk te maken. De nationalisatie van de bank Fortis/ABN AMRO en SNS REAAL is zo ongeveer in een weekend geregeld; dus ik zie niet waarom deze wetswijziging veel langer zou moeten duren. Het zou niet best zijn als hier maanden overeen zouden gaan.

Intussen wil ik enkele van de drogredenen die je hoort tegen vaccineren en controleren van repliek dienen.

Het is dis­cri­mi­na­tie	Inderdaad. Er zijn grenzen aan het willens en wetens in gevaar brengen van de mensen om je heen. Net zoals het grondrecht op vrije meningsuiting beperkt wordt door wetgeving die haatzaaien verbiedt, gaat het recht op lichamelijke integriteit en vrij verkeer niet zover dat je de gezondheid van anderen in gevaar mag brengen.
De vaccins zijn in haast in­ge­voerd en on­vol­doen­de ge­test	Er zijn weinig vaccins zo grondig getest als deze. Reacties worden geregistreerd en geanalyseerd. Dit heeft ook al daadwerkelijk consequenties gehad voor de be­volkings­groepen waarvoor sommige vaccins geschikt worden geacht. Het aanpassen van zulke voorschriften is normaal; het is geen indicatie van onzorgvuldigheid.
De (lange ter­mijn) ri­si­co's van de COVID-19 vaccins zijn on­vol­doen­de be­kend	De lange termijn ervaring is inderdaad beperkt, maar het is volkomen duidelijk dat de risico's van ongevaccineerd besmet raken enorm veel groter zijn dan die van vaccineren. Tevens is overduidelijk dat nagenoeg iedereen die niet gevaccineerd is binnenkort geïnfecteerd zal raken.
Min of meer ge­dwon­gen vaccina­ties en in­ten­sie­ve con­troles zijn nazi prak­tijken	Elke vergelijking met de jodenvervolging in WO2 is onzin. Niet vaccineren is een vrije (domme) keuze. Uitsluiting van de werkvloer als consequentie is onvergelijkbaar met de massamoorden van het nazi regime.
Covid-19 is niet ge­vaar­lijker dan griep	Het artikel "Comparison of the characteristics, morbidity, and mortality of COVID-19 and seasonal influenza: a nationwide, population-based retrospective cohort study" in The Lancet vergelijkt deze ziektes voor patiënten die in Franse ziekenhuizen terecht kwamen. In die groep is er weinig verschil in mortaliteit tot 40 jaar; daarboven is COVID-19 tot wel driemaal dodelijker (zie Figure 1 in het artikel). Daar komt nog bij dat de COVID-19 vaccins zeer effectief zijn; veel effectiever dan de beste influenza vaccins.
De vaccins wer­ken niet want in de zieken­hui­zen zie je ook ge­vaccineer­de COVID-19 pa­tiën­ten	Geen enkel vaccin biedt 100% bescherming. De huidige COVID-19 vaccins verminderen de kans op ziekte en de kans op opname in het ziekenhuis zeer aanzienlijk. Op dit moment is de grote meerderheid van de COVID-19 patiënten in de ziekenhuizen niet gevaccineerd terwijl het overgrote deel van de bevolking wèl is gevaccineerd. De onge­vaccineer­den komen dus relatief veel vaker in het ziekenhuis terecht. Hoeveel meer bewijs is er nodig?
De vaccins wer­ken niet want ge­vaccineer­den kun­nen ook COVID-19 ver­sprei­den	Zowel gevaccineerden als ongevaccineerden kunnen COVID-19 verspreiden (zelfs zonder zelf kenmerken van infectie te vertonen). Dat maakt bestrijding van deze pandemie erg lastig. Maar gevaccineerden hebben wel een veel kleinere kans om een infectie te verspreiden. Dat is overigens geen legitimatie voor gevaccineerden om zich onveilig te gedragen.
Ik ben ge­zond en ik heb een goed immuun­systeem; dus ik loop geen ge­vaar	Vaccineren doe je niet alleen voor jezelf, maar ook voor je medemens (door de kans op doorgeven van een infectie te verminderen en de belasting van de gezondheidszorg te beperken). Je niet laten vaccineren is asociaal. Intensive care bedden worden bezet gehouden door mensen die dachten dat hun immuunsysteem wel opgewassen zou zijn tegen COVID-19.
Ik heb al een COVID-19 infectie doorgemaakt, dus ik ben prima beschermd	Het doormaken (en genezen) van een COVID-19 infectie geeft enige bescherming. Maar de vaccins geven een betere en ook langer durende bescherming dan het doormaken van een infectie.
En toch ver­trouw ik deze vaccins niet	Dan zul je moeten leven met de consequentie dat je niet overal welkom bent.

De GGD was niet voorbereid op de Covid-19 pandemie

Begin 2021 ging in Nederland de Covid-19 vaccinatiecampagne van start. De GGDs werkten toen met tijdelijke arbeidskrachten die massa's persoonsgegevens konden kopiëren en mee naar huis nemen. Dat had tot gevolg dat velen de overheid geen persoonlijke, medische data meer toevertrouwen.

Vertrouwen komt te voet en vertrekt te paard

Wat een afgang

Het is niet dat de GGD (alle GGDs samen) geen tijd had om iets degelijks op te zetten. Bij het begin van de pandemie (begin 2020) was al duidelijk dat er waarschijnlijk vaccins zouden komen en dus een grote vaccinatiecampagne. Maar een heel jaar was voor de GGD niet vol­doen­de om hiervoor iets fatsoenlijks op te tuigen.
Maar eigenlijk hadden ze zulke software en databases natuurlijk al veel eerder kunnen (laten) maken. Medici roepen al een eeuw (sinds de uitbraak van de Spaanse griep) dat we voorbereid moeten zijn op de volgende pandemie. Met die kennis moet je als GGD voorbereid zijn voor de volgende grote vaccinatiecampagne.

Hoe voorkomen we herhaling

De GGD was totaal niet voorbereid en hoe dat kon gebeuren moeten we (als deze pandemie voorbij is) grondig uitzoeken en vervolgens zorgen dat we bij de volgende pandemie de software en databases wèl in orde hebben.

Helaas heeft de overheid heeft een erg kort geheugen. De enige manier om herhaling te voorkomen is in een wet vast te leggen dat de GGD software en databases voor de administratie van vaccinatiecampagnes klaar moet hebben liggen. Dat kost geld en dat mag niet bij de eerstvolgende bezuinigingsoperatie eenvoudig geschrapt kunnen worden. Die software zal af en toe aan de nieuwste inzichten aangepast moeten worden. Software onderhouden is een doorlopende taak.

We moeten zorgen dat bij een volgende pandemie de software en databases af zijn.

Vaccinatiepaspoorten

Nu we geleidelijk ingeënt beginnen te raken tegen COVID-19 is er ook sprake van een elektronisch of papieren Corona-paspoort op grond waarvan mensen toegang tot bepaalde ruimtes zullen krijgen. Sommige mensen vinden dit totaal ongepast en in strijd met de (grond-)wet, apartheid, nazi-praktijken, tweestromensamenleving, enz.

Grenzen aan vrijheden

Onze rechten van vrije meningsuiting en vrije verplaatsing zijn niet absoluut. Er zijn grenzen aan de vrijheid van meningsuiting (smaad is in Nederland verboden en strafbaar, net als verheerlijking van geweld). Zo moeten er ook grenzen zijn aan de vrijheid om anderen bloot te stellen aan risico van besmetting met een gevaarlijke ziekte.

Het is aan de regering om die grenzen te bepalen en in wetten vast te leggen. Het is niet makkelijk om een acceptabel compromis te vinden tussen het recht van vrije ver­plaat­sing en het belang van de volksgezondheid.

Dat minister De Jonge beweert dat een coronapaspoort niet leidt tot een twee­stromen­samen­leving is natuurlijk onzin. Zulke beweringen doen zijn geloofwaardigheid geen goed. Mensen die weigeren zich te laten vaccineren zullen nog met beperkingen moeten leven. Zonder recente negatieve test mogen zij bijvoorbeeld niet naar een festival omdat ze dan de gezondheid van anderen in gevaar kunnen brengen. Sommige landen kom je zonder vaccinaties ook niet in.

Vaccinatiepaspoort

Een vaccinatiepaspoort is een middel dat aangeeft dat de drager (zeer waarschijnlijk) geen bron van besmetting is. Bescherming door vaccinatie is niet 100%. Resultaten van een Coronatest zijn ook niet 100% zeker en genezing na eerdere infectie geeft zeker geen 100% garantie. Het blijft dus statistiek. Maar dat is geen reden om te doen of het allemaal geen betekenis heeft.

Met een elektronisch bewijs is het mogelijk te bewijzen dat je (zeer waarschijnlijk) geen bron van besmetting bent, zonder te onthullen hoe dat komt. Het is zelfs mogelijk om (na uitgifte) de geldigheidsduur aan te passen als het wetenschappelijk inzicht over de werkingsduur van een vaccin verandert.

Om zo'n elektronisch bewijs te verifiëren is een computer nodig. Het verifiëren van zo'n bewijs gaat door het uitwisselen van enkele QR codes, of met NFC. Het aardige van zo'n bewijs is dat verifiërende partij tegelijk aan de bezoeker bewijst op welke grond het bewijs van niet besmettelijk zijn wordt gevraagd. Hiermee wordt voorkomen dat iedereen straks iedereen kan gaan controleren.

Ik weet dat diverse bedrijven een systeem voor elektronische vaccinatiebewijzen op de plank hebben liggen. Helaas weigeren de betrokken ministeries daarnaar te kijken. Kennelijk willen ze ook dat wiel opnieuw uitvinden. Ik hoop dat die ministeries tijdig tot inkeer komen, want anders gaat dit niet tijdig lukken.

Zo'n elektronisch bewijs zal altijd samen met een ID getoond moeten worden en daarbij blijft het probleem dat de meeste mensen de echtheid van een ID niet goed kunnen controleren en zullen de meeste mensen het niet altijd opmerken als iemand een ID toont van iemand die sprekend op ze lijkt. Beveiliging is nooit absoluut. Maar het tonen van een ID van een ander is natuurlijk wel strafbaar.