dinsdag 13 maart 2012

Zakenbanken en nutsbanken

Deze aflevering gaat over geld. Dat is iets waar ik weinig verstand van heb. In dagblad De Pers van 8 maart 2011 stond op pagina 7 een artikel van Jan-Hein Strop: Bij volgende bankencrisis mag u weer even betalen.

Kort samengevat komt het er op neer dat Minister De Jager van financiën niet van plan is aanbevelingen 11 en 12 van de parlementaire enquète commissie De Wit (pagina 18) en de wens van een meerderheid van de Tweede Kamer over grotere reserves en het opsplitsen van banken in zakenbanken en nutsbanken uit te voeren.

Begrippen

Zakenbank
Bank die risicovolle zakelijke transacties verricht zoals voor eigen rekening/risico beleggen.
Nutsbank
Bank die risico-arme zaken doet zoals sparen, hypotheken, betalingsverkeer.
Systeembank
Bank die zo groot is dat de staat zich niet kan permitteren deze bank failliet te laten gaan. Als een systeembank in de problemen raakt moet de staat bijspringen.

Wat is de bedoeling?

De bankencrisis van 2008-2009 werd mede veroorzaakt door systeembanken die zowel nutsbank als zakenbank zijn.

Het scheiden van combinatiebanken in nutsbanken en zakenbanken verlaagt het risico voor de staat en de belastingbetaler. Een mogelijk alternatief voor splitsing is een forse verhoging in de reserves die de banken moeten aanhouden. Minister De Jager zegt dat de eisen streng genoeg zijn, maar in Zwitserland, de VS en in Groot Brittanië zijn de eisen nog veel strenger, of aan die strengere eisen wordt gewerkt.

Waarom wil minister De Jager niet?

De minister suggereert dat de Nederlandse huishoudens te weinig zouden sparen waardoor de banken elders geld moeten organiseren. Maar dat is flauwekul. Nederlanders hebben relatief veel spaargeld. Het probleem is dat Nederlanders ontzettend hoge schulden hebben in de vorm van hypotheken. Op dat gebied staat Nederland met stip op nummer één. Volgens het bericht in De Pers verzetten de banken zich tegen strengere eisen aan de reserves en tegen opsplitsing: Zij dreigen minder geld uit te lenen en de recessie zo te verergeren.

Dat is chantage. En minister De Jager is ervoor gezwicht.

Wat kunnen we nu nog doen?

We zoudens onze betaal- en spaarrekeningen kunnen verplaatsen van de gecombineerde banken naar de echte nutsbanken. Het is in Nederland verrassend gemakkelijk je bankzaken naar een andere bank te verplaatsen. De bank waar je vertrekt moet de transacties voor je oude rekening nog ruim een jaar doosluizen naar je nieuwe bank. Je hoeft dus niet tevoren een volledige lijst te maken van alle instanties die je huidige bankrekeningnummer kennen.

Daarvoor hebben we een lijstje nodig van alle Nederlandse banken die betaal- en spaarrekeningen aanbieden ingedeeld naar nutsbank of zakenbank. De tabel van Eerlijke geldwijzer komt wel in de buurt. Je zou kunnen kijken naar de gegevens over bonusbeleid en vermogensbeheer. Ook zou je banken die erg actief zijn in de sector banken kunnen vermijden omdat zulke verstrengeling de kans vergroot dat problemen bij één bank overslaan naar een andere. Een lijstje dat de banken indeelt naar risico dat ze kunnen vormen voor de staat heb ik niet gevonden. Het is welhaast noodzakelijk dat banken enige risico's nemen en lopen. Maar sommige banken nemen meer risico dan andere. De systeembanken in Nederland zijn ING, Rabobank, ABN AMRO en SNS Reaal.

Oproepen tot een bankrun kan schadelijk zijn

Dat hebben we met de DSB affaire wel gemerkt. Maar willen we ècht onze zaken blijven doen bij banken die de minister chanteren zodat ze rijk kunnen worden met ons geld terwijl de risico's bij de staat (dus indirect bij ons) liggen?

Aanpassing

27 februari 2013: De link naar het overzicht van Eerlijke bankwijzer is aangepast.
21 mei 2013: De link naar het overzicht van Eerlijke bankwijzer wederom aangepast.
3 juli 2013: De link naar het overzicht van Eerlijke bankwijzer wederom aangepast.
13 april 2015: De link naar het overzicht van Eerlijke bankwijzer wederom aangepast; heet nu Eerlijke geldwijzer.