Concurrentie en prijsvergelijkingen

Winkels zijn er op uit geld te verdienen met het verkopen van goederen.
Kopers willen goederen of diensten verwerven en daarvoor betalen.
Winkels en klanten hebben elkaar nodig, maar verder zijn de belangen ietwat tegengesteld.

De koper zal proberen voor een lage prijs een goed product te verwerven. Daarvoor moet de koper de aanbiedingen van de winkels vergelijken en het beste aanbod kiezen.
De optimale situatie voor de koper betekent dat de winkels weinig winst maken.

Voor de winkels kan het gunstig zijn als de klanten minder goed in staat zijn prijzen te vergelijken. De Nederlandse wet verplicht winkels de prijzen duidelijk aan te geven. Die wet gaat heel ver. Een klant die op grond van informatie in folders of in de winkel een bepaalde prijs verwacht moet het product voor die prijs kunnen kopen. Winkels moeten dus goed opletten dat er geen verwarring kan ontstaan over de prijs. Alleen in het geval een vergissing tot een absurd lage prijs leidt is de winkelier niet verplicht de verwachting waar te maken.

Het is in Nederland verplicht dat alle artikelen in een winkel duidelijk geprijsd zijn en dat bij de kassa exact die prijs wordt berekend. Winkeliers mogen niet geheimzinnig doen over prijzen. Ze mogen in beginsel niet per klant andere prijzen hanteren voor hetzelfde product. Dit is ter bescherming van de klanten. Toch zijn er heel veel manieren waarop winkels het vergelijken van prijzen lastig (kunnen) maken.

Hoe maak je het de klant zo moeilijk mogelijk

Een greep uit de vele mogelijkheden:

1. Albert Heijn heeft aanbiedingen die alleen gelden voor houders van een klantenkaart (bonuskaart). Het zal juridisch wel net kunnen, maar de incidentele klant die zo'n kaart niet heeft kan er gemakkelijke instinken.
2. Kruidvat heeft sinds kort een klantenkaart die gepaard gaat met gerichte kortingsaanbiedingen per email. Hierbij ontstaat in elk geval niet de situatie dat een incidentele klant meer betaalt dan verwacht, maar ook hier betalen verschillende klanten niet dezelfde prijs voor hetzelfde product.
3. Het airmiles spaarsysteem is bij veel Nederlandse winkel(-ketens) in gebruik. De klant betaalt dezelfde prijs, maar spaart punten waarvoor later iets gekocht kan worden. Dit is dus een verkapte korting die prijsvergelijken bemoeilijkt.

Dit zijn allemaal voorbeelden van zogenaamde loyalty-programma's. Ze maken het vergelijken van de echte prijzen moeilijker. En dat is precies de bedoeling.

Het is helemaal kwalijk als gespaard kan worden op producten die door een ander betaald worden. Elke grote vliegmaatschappij heeft een spaarsysteem. Zakelijke reizigers kunnen hier sparen met reizen die de baas betaalt. Dit kan heel gemakkelijk leiden tot het reizen bij een maatschappij die helemaal niet de beste prijs biedt.

Is er een oplossing?

Loyalty programma's werken. Zolang ze werken blijven ze bestaan en blijven de winkels nieuwe loyalty programma's verzinnen.

Principiële klanten zouden zoveel mogelijk moeten winkelen bij winkels die eerlijke prijzen hanteren en de zaak niet ingewikkelder maken met loyalty programma's. Ik vrees dat het een illusie is dat we dit voor elkaar gaan krijgen.