Recht op kunstmatige inseminatie?

De NOS verspreidde 1 maart 2019 een artikel Zorgen over toekomst vruchtbaarheids­behandeling lesbische en alleenstaande vrouwen. Kort samengevat staat er dat gynae­cologen al geruime tijd de grenzen van de basisverzekering aan het opzoeken zijn voor kunst­matige inseminatie van kerngezonde lesbische vrouwen met zaad van een anonieme donor. Inclusief de regeling waarbij het kind (wanneer het 16 jaar oud is) de identiteit van de donor kan achterhalen en de wettelijke bescherming van de donor tegen aansprakelijkheid voor de kosten van opvoeding en verzorging van het kind. Het gaat om zo'n 6000 behandelingen per jaar en die kosten € 841 voor de behandeling plus zo'n € 600 voor het donorzaad.

Dat kost dus € 8 646 000 per jaar; uit de verplichte ziektekostenverzekering pot.

Minister Bruno Bruins heeft daar nu een stokje voor gestoken met het argument dat het ontbreken van een mannelijke partner geen medische indicatie is.

De minister heeft groot gelijk

Sommige gynaecologen en ook een deel van de betrokken vrouwen en het COC interpreteren de beslissing van de minister als een beleidswijziging en maken daar bezwaar tegen.

In mijn opinie is deze behandeling:

• Niet medisch noodzakelijk.
• Niet zo duur dat die vrouwen dat niet zelf kunnen betalen (vergelijk het het met de kosten om een kind 18 jaar te verzorgen en op te voeden).

Als dit onder de standaard vergoedingen zou vallen kunnen homo en alleenstaande mannen ook wel claimen dat ze recht hebben op vergoeding van een draagmoeder. Dat zou pas echt duur worden.

Het zou wel redelijk zijn om een wettelijke regeling te maken waarbij particuliere zaaddonoren (die niet via een gynaecoloog werken) wel de wettelijke bescherming tegen alimentatie­verplichtingen kunnen krijgen en onthulling van hun identiteit wanneer het kind 16 jaar oud is.

Het argument dat de route via een gynaecoloog beter is omdat het ook screening tegen seksueel overdraagbare aandoeningen geeft snijdt geen hout. Een serieuze particuliere zaaddonor kun je heus wel vragen om een SOA test te doen en de uitslag daarvan even te laten zien.

Aanvullingen

2018-03-14: Minister Bruins heeft voorlopig bakzeil gehaald. Tot het einde van 2018 worden dit soort behandelingen vergoed uit de basisverzekering.