Wat is een euthanasieverklaring waard?

Vrijdag 26 juli 2013 is mijn moeder overleden na een ziekbed van twee maanden. Ze was 86 jaar en ze heeft een goed gevuld leven gehad. Mijn moeder was dierenarts en had een zeer uitgesproken mening over euthanasie. Haar mening vat ik als volgt samen:

Als de voordelen van doorleven niet meer opwegen tegen de ongemakken die gaan komen, dan moet het stoppen.

Met die instelling heeft ze het lijden van duizenden honden en katten verkort. Zo'n einde had ze ook voor zichzelf in gedachten. Helaas is de Nederlandse medische praktijk voor mensen weerbarstiger. De Nederlandse medici lijken bang om zich aan koud water te branden. Daardoor heeft mijn moeder, ondanks alle planning en een recente euthanasieverklaring, de laatste weken van haar leven in ongemak moeten doorstaan. Het heeft langer geduurd dan we hadden gehoopt, maar korter dan we hebben gevreesd.

Waarom werd haar euthanasieverklaring niet gehonoreerd?

Vrij snel na het tekenen van een nieuwe euthanasieverklaring werden tekenen van dementie duidelijk. Soms herkende ze haar eigen kinderen niet. Dat probeerde ze knap te verdoezelen maar daarmee ging ze af en toe pijnlijk in de fout. Dat was heel naar. De vrouw die op dat bed lag had het lichaam van mijn moeder, maar het verstand en de persoonlijkheid van mijn moeder was er niet meer.

Een persoon met dementie heeft vaak geen duidelijke wil en kan veel zaken niet meer begrijpen. Zo iemand kan niet meer goed de bedoeling van de euthanasieverklaring bevestigen (of ontkennen). Vanwege die situatie weigerden alle medici die haar hadden kunnen helpen.

De wet biedt ze echter wel degenlijk die mogelijkheid:

Indien de patiënt van zestien jaren of ouder niet langer in staat is zijn wil te uiten, maar voordat hij in die staat geraakte tot een redelijke waardering van zijn belangen ter zake in staat werd geacht, en een schriftelijke verklaring, inhoudende een verzoek om levensbeëindiging, heeft afgelegd, dan kan de arts aan dit verzoek gevolg geven. De zorgvuldigheidseisen, bedoeld in het eerste lid, zijn van overeenkomstige toepassing.

Voor mij is volkomen duidelijk dat de artsen, op grond van deze wetstekst het leven van mijn moeder op humane wijze hadden mogen beëindigen. Het zou ook niet de eerste keer zijn geweest. Het heeft niet zo mogen zijn en dat neem ik de Nederlandse medische stand kwalijk.

Het is toch verschrikkelijk dat mensen in dit land het slechter hebben dan onze honden en katten als het einde van het leven in zicht komt?

Mijn moeder heeft geluk gehad dat het maar acht weken heeft geduurd. Als onze euthanasiewet goed zou werken had het niet langer dan enkele weken geduurd. Als het lichaam van mijn moeder gezonder was geweest had het, met de huidige medische praktijk, wel acht maanden kunnen duren. Ik moet er niet aan denken.